Hợp tác xã kiểu mới - “bệ đỡ” ngành nông nghiệp

Thời gian qua, mô hình hợp tác xã (HTX) kiểu mới triển khai tại nhiều địa phương trên cả nước đã mang hiệu quả cao, đặc biệt trong sản xuất nông nghiệp. Một trong những ví dụ điển hình là HTX rau Ba Chữ (xã Vân Nội, Đông Anh, Hà Nội).

Đến HTX rau Ba Chữ (xã Vân Nội, Đông Anh, Hà Nội), chị Nguyễn Thị Huyền (Chủ nhiệm HTX) dẫn chúng tôi đi thăm từng ruộng rau sạch của các thành viên trong HTX. Đó là những ruộng rau được gắn một tấm biển, trên đó có ghi rõ họ tên chủ hộ, ngày trồng và dòng chữ “an toàn từ ruộng, truy xuất tới hộ”. Theo chị Nguyễn Thị Huyền, mỗi thành viên trong HTX đều có một quyển nhật ký đồng ruộng, trong đó ghi rõ ngày trồng, thời gian cách ly và thu hoạch của ruộng rau đó. Nguyên tắc này được áp dụng kể từ khi HTX làm điểm mô hình trồng rau sạch theo quy trình PGS (Participatory Guarantee System - Hệ thống bảo đảm cùng tham gia) do Cục bảo vệ thực vật Hà Nội triển khai. Đây là hệ thống bảo đảm dựa vào sự tham gia của các tổ chức và con người có liên quan trực tiếp vào chuỗi cung cấp hữu cơ. Theo đó, những loại rau được xuất cho các đơn vị thu mua, đều được HTX giữ mẫu lại, và cam kết hoàn toàn chịu trách nhiệm nếu xảy ra vấn đề về an toàn thực phẩm.

Cũng theo chị Huyền, mô hình HTX kiểu mới có ưu điểm là sản phẩm của HTX làm ra có giá trị cao hơn, theo đó quyền lợi của các xã viên rõ ràng hơn và tính pháp lý cũng chắc chắn và ổn định hơn. Cụ thể của việc nâng cao giá trị sản phẩm đó là các thành viên trong HTX sẽ được học tập và triển khai mô hình PGS - hệ thống đảm bảo chất lượng trong sản xuất rau hữu cơ, rau an toàn tức là sản phẩm làm ra được chứng nhận an toàn từ ruộng, đủ độ cách ly và từ đó khẳng định được thương hiệu rau sạch của HTX.

Ý nghĩa quan trọng của PGS là người sản xuất tham gia vào tiến trình thanh tra chéo lẫn nhau. Tính ưu việt của hệ thống giám sát PGS là khuyến khích sự tham gia trực tiếp của nông dân và người tiêu dùng vào quá trình chứng nhận sản phẩm sẽ làm giảm bớt công việc giấy tờ sổ sách trong hệ thống, giúp người sản xuất quy mô nhỏ có thể tham gia, và đặc biệt là chi phí chứng nhận ở mức thấp.

Bà Từ Thị Tuyết Nhung, Trưởng điều phối PGS tại Việt Nam cho biết, PGS đang được áp dụng rộng rãi ở các nước phương Tây và một số nước châu Á. Ở Việt Nam, PGS đang được một số dự án của các tổ chức phi chính phủ giới thiệu và áp dụng trong giám sát và quản lý chất lượng rau hữu cơ được sản xuất bởi các nông hộ có quy mô nhỏ tại nhiều địa phương trong cả nước.

Với việc áp dụng hệ thống PGS, hiệu quả hoạt động của mô hình HTX nông nghiệp kiểu mới như mô hình của HTX rau Ba Chữ đang từng bước được khẳng định./.
* Liên quan